เมื่อช่วงกลางเดือนกุมภาพันธ์ 2568 ที่ผ่านมา บริษัท “อาดิดาส” (Adidas) ได้ถูกทางการตุรกีสั่งให้ชำระค่าปรับเป็นเงินกว่า 500,000 ลีร่าตุรกี หรือประมาณ 15,000 เหรียญสหรัฐฯ โทษฐานที่ไม่ยอมระบุว่ามีการใช้วัตถุดิบเป็น “หนังหมู” ในการผลิตรองเท้าผ้าใบรุ่น “Samba OG”
เรื่องดังกล่าวเป็นผลมาจากการที่คณะกรรมการกำกับดูแลการโฆษณา ภายใต้กระทรวงการค้าของตุรกี ได้ดำเนินการสืบสวนตามข้อบัญญัติว่าด้วยการโฆษณาทางการค้าและการป้องกันการค้าที่ไม่เป็นธรรม (The Commercial Advertisement and Unfair Commercial Practices Regulation) ที่ได้ทีการระบุไว้ว่า “การใช้วัสดุที่ขัดต่อความรู้สึกทางศาสนาของคนส่วนใหญ่ในสังคมต้องระบุไว้อย่างชัดเจนในโฆษณาและคำอธิบายผลิตภัณฑ์” และโดยที่ประชากรส่วนใหญ่ของตุรกีเป็นชาวมุสลิม การที่ “อาดิดาส” แจ้งเพียงแค่ว่ารองเท้ารุ่นดังกล่าวผลิตจาก ”หนังแท้” จึงถือเป็นการจงใจปกปิดข้อมูลที่ขัดกับข้อบัญญัติดังกล่าว โดยทั้งนี้ คณะกรรมการฯ ได้มีการแจ้งเตือนอย่างเป็นทางการไปยังบริษัทฯ ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน 2567 แล้ว แต่ทางบริษัทฯ ยังคงเพิกเฉยไม่ชี้แจงหรือดำเนินการใดๆ จึงต้องมีโทษให้ชำระค่าปรับ และยุติการโฆษณาสินค้าดังกล่าว
ภายหลังจากเกิดเรื่องดังกล่าวขึ้นแล้ว ทางบริษัทฯ มิได้มีการโต้แย้งหรือชี้แจงใดๆ เพียงแต่ยอมรับว่าได้ “อัปเดต” ข้อมูลเกี่ยวกับสินค้าบนเว็บไซต์แล้ว โดยระบุสั้นๆ เพียงว่า “จากการแจ้งเตือนเกี่ยวกับคำอธิบายผลิตภัณฑ์บนเว็บไซต์อีคอมเมิร์ซของตุรกี เราได้อัปเดตข้อมูลจำเพาะของวัสดุสำหรับผลิตภัณฑ์ตามนั้นแล้ว”
ทั้งนี้ ในตุรกีเองมีข้อกำหนดที่อาจจะเกี่ยวข้องกับกรณีดังกล่าว ออกโดยหน่วยงานด้านกิจการศาสนาของตุรกี (ภายใต้สำนักงานประธานาธิบดี) ที่ออกเมื่อปี 2563 ว่า “โดยที่หนังหมูไม่สามารถถูกทำให้บริสุทธิได้โดยกระบวนการฟอกหนังหรือกระบวนการอื่นใด จึงไม่อนุญาตให้ผลิตรองเท้าหรือเสื้อผ้าจากหนังหมูหรือขนหมู”
ข้อคิดเห็นจากสำนักงานฯ
เรื่องั้ควรทราบสำหรับผู้ประกอบการไทยคือในความเป็นจริงแล้ว ถึงแม้ว่าตุรกีจะมีประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม แต่ก็นับได้ว่าเป็นประเทศที่มีความเปิดกว้างทางสังคมมากว่าประเทศมุสลิมอื่นๆ มาก สินค้าชนิดต่างๆ ที่จำหน่ายอยู่ในประเทศตุรกีไม่ว่าจะเป้นสินค้าที่ผลิตเองภายในประเทศ หรือสินค้าที่นำเข้าจากต่างประเทศ แม้กระทั่งสินค้าอาหารก็ไม่มีข้อกำหนดให้ต้องมีการรับรองฮาลาลแต่อย่างใด ผู้ขายและผู้บริโภคสามารถเลือกได้อย่างเสรี
อย่างไรก็ตาม ตามข่าวข้างต้นหากดูเฉพาะเรื่องของการถูกโทษปรับของ ”อาดิดาส” อันเนื่องมาจากการใช้วัตถุดิบ “หนังหมู” ในการผลิตแล้ว อาจก่อให้เกิดความเข้าใจผิดได้ว่ากรณีดังกล่าวเกี่ยวข้องกับการจำหน่ายสินค้าในตุรกีว่าจะต้องได้การรับรองฮาลาลหรือไม่ หรือบังคับใช้กับสินค้าประเภทใดบ้าง ซึ่งแท้ที่จริงแล้วเป็นคนละกรณีกัน โดยสามารถพิจารณาจากรายละเอียดของข้อหาและหน่วยงานที่ดำเนินการในเรื่องดังกล่าวได้ว่า แท้จริงแล้วกรณีนี้เป็นเรื่องของการปกปิดข้อมูลที่ผู้บริโภคหรือสาธารณชนสมควรจะได้รับรู้ และเป็นไปเพื่อการคุ้มครองผู้บริโภค ไม่ใช่เรื่องข้อห้ามในการจำหน่ายสินค้าที่ขัดกับหลักศาสนาแต่อย่างใด
ที่มา:
Thai 
English 
Chinese 
Japanese 
German