อาร์เจนตินากลายเป็นผู้ส่งออกกากถั่วเหลืองรายใหญ่ที่สุด ของโลกอีกครั้ง หลังจากได้รับผลกระทบร้ายแรงจากภัยแล้ง เมื่อปี 2566 ซึ่งส่งผลให้การเก็บเกี่ยวถั่วเหลืองลดลงอย่างมาก ตลาดหลักทรัพย์โรซาริโอเผยว่าในครึ่งแรกของปี 2567 อาร์เจนตินามีการส่งออกกากถั่วเหลืองเพิ่มขึ้นกว่าร้อยละ 46 ด้วยเหตุนี้ จึงทำให้อาร์เจนตินากลับมาครองตำแหน่งผู้ส่ง ออกกากถั่วเหลืองในตลาดโลกอีกครั้ง แม้ว่าจะต้องเผชิญ กับความท้าทายในระยะยาวเพื่อรักษาความสามารถในการ แข่งขันกับบราซิลและสหรัฐอเมริกาซึ่งเป็นคู่แข่งหลักในภาคส่วนสินค้ากากถั่วเหลือง

เป็นเวลาหลายทศวรรษที่อาร์เจนตินาเป็นผู้นำในการส่งออกกากถั่วเหลืองโดยไม่มีปัญหาใดๆ อย่างไรก็ตาม การรณรงค์ปี 2565-2566 ถือเป็นจุดเปลี่ยนเชิงลบต่อการส่งออกกากถั่วเหลืองของอาร์เจนตินา เนื่องจากอาร์เจนตินา ต้องเผชิญภัยแล้งครั้งเลวร้ายที่สุดในรอบ 60 ปี ทำให้บราซิลแซงหน้าปริมาณการส่งออกกากถั่วเหลืองเป็น ครั้งแรกในรอบ 25 ปี แม้ว่าอาร์เจนตินาจะมีปริมาณการส่งออกที่ลดลงชั่วคราว แต่ข้อมูลล่าสุดจากตลาดหลักทรัพย์ โรซาริโอแสดงให้เห็นถึงการฟื้นตัวอย่างเห็นได้ชัดในการผลิตและการส่งออกผลิตภัณฑ์กากถั่วเหลืองของ อาร์เจนตินา ช่วยให้อาร์เจนตินาสามารถกลับมาครองอันดับ 1 ในตลาดโลกได้อีกครั้ง

ในทางกลับกัน แม้ว่าสหรัฐอเมริกาและบราซิลจะแซงหน้าอาร์เจนตินาในแง่ของปริมาณการแปรรูปถั่วเหลือง ทั้งหมด แต่ความแตกต่างด้านปริมาณกลับไม่ได้สะท้อนให้เห็นโดยตรงต่อการมีบทบาทมากขึ้นในตลาดส่งออก ระหว่างประเทศของสหรัฐอเมริกาและบราซิล เนื่องจากการผลิต/การแปรรูปถั่วเหลืองส่วนใหญ่ของสหรัฐอเมริกา และบราซิลมีไว้เพื่อการบริโภคภายในประเทศเท่านั้นในขณะที่อาร์เจนตินาเน้นการส่งออกเป็นหลัก จึงทำให้ อาร์เจนตินากลายเป็นผู้ส่งออกกากถั่วเหลืองรายใหญ่ที่สุดของโลก

ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้กำลังก้าวขึ้นมาเป็น 1 ในภูมิภาคที่มีแนวโน้มมากที่สุดในแง่ของความต้องการ กากถั่วเหลืองเนื่องจากได้มีการเพิ่มการนำเข้าจาก 11 ล้านตันในรอบปี 2553-2554 เป็น 19 ล้านตันในรอบปี 2566-2567

บทวิเคราะห์ผลกระทบต่อประเทศไทย

เกี่ยวกับการส่งออกถั่วเหลือง ปี 2567 (มกราคม-สิงหาคม) อาร์เจนตินามีการส่งออกถั่วเหลืองไปยังทั่วโลก ประมาณ 1,559.50 ล้านเหรียญสหรัฐฯ แต่ไทยกลับไม่ได้มีการนำเข้าผลิตภัณฑ์ถั่วเหลืองจากอาร์เจนตินาเลย โดยประเทศที่นำเข้าถั่วเหลืองจากอาร์เจนตินาเป็นหลักคือ (1) จีน ร้อยละ 93 และ (2) สหรัฐอเมริกา ร้อยละ 5

อย่างไรก็ตาม ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้กำลังเติบโตในส่วนแบ่งทางการตลาดระดับภูมิภาคในฐานะผู้นำเข้า  ถั่วเหลืองและผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับถั่วเหลืองจากอาร์เจนตินา

การขาดแคลนเงินเหรียญสหรัฐฯ ในอาร์เจนตินารัฐบาลจึงไม่เพียงแต่เก็บภาษีนำเข้าเท่านั้น แต่ในปัจจุบันยังมี การเก็บภาษีสำหรับการส่งออกผลิตภัณฑ์หลักบางรายการด้วย เช่น (1) ภาษีการส่งออกถั่วเหลือง ร้อยละ 33 และ (2) ภาษีการส่งออกน้ำมันถั่วเหลืองและแป้งเม็ดจากการสกัดน้ำมันถั่วเหลือง ร้อยละ 31

ความคิดเห็นและข้อเสนอแนะ

อาร์เจนตินาเป็น 1 ในผู้ผลิตและส่งออกถั่วเหลืองและผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องหลักของโลก จากการรณรงค์ปี 2566 และ 2567 การผลิตถั่วเหลืองมีจำนวนกว่า 50 ล้านตัน และมีพื้นที่ปลูกถั่วเหลืองในอาร์เจนตินาอยู่ที่ประมาณ 17 ล้านเฮกตาร์ (หรือประมาณ 106 ล้านไร่) กว่าร้อยละ 85 ของผลผลิตของอาร์เจนตินาที่มีการส่งออกบางส่วนเป็น ผลิตภัณฑ์ถั่วเหลืองและส่วนที่เหลือเป็นผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องอื่นๆ เช่น (1) น้ำมันถั่วเหลือง (2) แป้งเม็ดจากการ สกัดน้ำมันถั่วเหลือง และ (3) ไบโอดีเซล ซึ่งเป็น 1 ในกลุ่มผลิตภัณฑ์ส่งออกหลักของอาร์เจนตินา และผลิตภัณฑ์ ส่วนที่เหลือจะถูกนำไปใช้ในตลาดภายในอาร์เจนตินา

ไทยไม่ได้อยู่ในตำแหน่งที่ดีนักในฐานะผู้นำเข้าถั่วเหลืองจากอาร์เจนตินา ซึ่งในความเป็นจริงเมื่อมองตามสถิติ จะเห็นได้ว่าไทยไม่ได้นำเข้าผลิตภัณฑ์ถั่วเหลืองจากอาร์เจนตินาเลย โดยประเทศที่ซื้อถั่วเหลืองจากอาร์เจนตินา รายใหญ่ที่สุดได้แก่ (1) จีน และ (2) สหรัฐอเมริกา

ดังนั้นประเทศไทยอาจพิจารณาการนำเข้าถั่วเหลืองจากอาร์เจนตินาในปริมาณที่มากขึ้น ถึงแม้ว่าจะไม่พบสถิติที่ ไทยมีการนำเข้าถั่วเหลืองจากอาร์เจนตินา แต่ผลิตภัณฑ์จากอาร์เจนตินามีความโดดเด่นในด้านความเป็นเลิศ ปัจจุบันมีบริษัทหลายแห่งของไทย เช่น เครือเจริญโภคภัณฑ์ ที่มองว่าถั่วเหลืองของอาร์เจนตินาเป็นโอกาส สำคัญอย่างยิ่งในการเพิ่มความมั่นคงทางด้านอาหารให้กับประเทศไทยโดยทำการติดต่อกับผู้ผลิตที่ใหญ่ที่สุด แห่ง 1 ของโลกที่มีความเป็นเลิศที่ได้รับการพิสูจน์แล้วอย่างอาร์เจนตินา

ที่มา: https://www.infobae.com/movant/2024/08/26/argentina-recupera-liderazgo-en-el-mercado-internacional-de-la-harina-de-soja/ – “Argentina regains leadership in the international soybean meal market”, by Infobae, August 26th 2024.

————————————————————————————————————————————

สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงบัวโนสไอเรส สาธารณรัฐอาร์เจนตินา