เศรษฐกิจดอกไม้สดในตลาดจีนเติบโตสูงทั้งในรูปแบบออนไลน์และออฟไลน์

หลายปีที่ผ่านมา ด้วยระดับคุณภาพการใช้ชีวิตของประชากรจีนสูงขึ้นและพฤติกรรมการบริโภคมีการเปลี่ยนแปลง “เศรษฐกิจดอกไม้สด” มีการเติบโตอย่างต่อเนื่องในตลาดจีน ซึ่งกลายเป็นแรงขับเคลื่อนใหม่ในการส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจจีน

ช่วงฤดูร้อนเป็นฤดูกาลที่มีการจำหน่ายดอกไม้สดอย่างคึกคักและได้รับผลตอบรับดีที่สุดในปีของจีน เนื่องจากเป็นช่วงรับปริญญาของบัณฑิตจบใหม่ และเทศกาลต่างๆ ของจีน จึงทำให้มีความต้องการดอกไม้สดเพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดดทั้งในรูปแบบออนไลน์และออฟไลน์

จากข้อมูลตัวเลขการจำหน่ายดอกไม้สดของศูนย์กลางการค้าและการประมูลดอกไม้นานาชาตินครคุนหมิง (Kunming International Flora Auction Trading Center : KIFA 昆明国际花卉拍卖交易中心) ที่ตั้งอยู่ในตลาดค้าส่งดอกไม้โต่วหนาน (斗南) ซึ่งเป็นตลาดค้าส่งดอกไม้ที่ใหญ่ที่สุดในเอเชีย โดยดอกไม้สดนั้นมาจากทั่วสารทิศทั้งจากในจีนและจากต่างประเทศ รวมถึงกล้วยไม้จากประเทศไทย พบว่าปัจจุบันปริมาณการจำหน่ายดอกไม้สดต่อวันสูงสุดจำนวน 8.5 ล้านดอก โดยเฉลี่ยปริมาณการจำหน่ายต่อวันอยู่ที่ 6.87 ล้านดอก เมื่อเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันในปีที่ผ่านมาเพิ่มขึ้นร้อยละ 31.61 ข้อมูลดังกล่าวแสดงให้เห็นถึงความนิยมดอกไม้สดในตลาดจีน

จากข้อมูลตัวเลขของแพลตฟอร์มออนไลน์ (E-Commerce) พบว่าในช่วงเทศกาลสำคัญของปี 2567 ผู้บริโภคสั่งซื้อดอกไม้สดผ่านทางออนไลน์เพิ่มขึ้นเป็นอย่างมาก อาทิ ช่วงวันวาเลนไทน์ ปริมาณการสั่งซื่อดอกไม้สดเพิ่มขึ้นร้อยละ 560 ช่วงวันที่ 20 พฤษภาคม ซึ่งเป็นวันวาเลนไทน์วันของชาวจีน ปริมาณการสั่งซื้อดอกไม้สดเพิ่มขึ้นร้อยละ 340 และช่วงวันแม่ ปริมาณการสั่งซื้อดอกไม้สดเพิ่มขึ้นร้อยละ 390 โดยเฉพาะตัวเลขจากแพลตฟอร์มจำหน่ยสินค้าสด Hemaxiansheng ของบริษัท Alibaba พบว่า วันที่ 12 พฤษภาคม 2567 การจำหน่ายดอกไม้สดทางออนไลน์และออฟไลน์ของบริษัทเทียบกับช่วงปกติแล้วเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 100 และเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันในปีที่ผ่านมาเพิ่มขึ้นร้อละ 400

ข้อมูลทั่วไปของตลาดดอกไม้สดของจีน

จีนเป็นประเทศที่ผลิต ค้าขาย และบริโภคดอกไม้สดที่สำคัญของโลก ข้อมูลจากสมาคมดอกไม้จีนว่า ปัจจุบันพื้นที่ปลูกดอกไม้ในจีนมีขนาดประมาณ 16,000 ตารางกิโลเมตร พื้นที่เพาะปลูกที่สำคัญอยู่ที่มณฑลยูนนาน มณฑลเจ้อเจียง และมณฑลเจียงซู เป็นต้น โดยเฉพาะมณฑลยูนนานเป็นเขตที่ผลิตและค้าขายสำคัญของจีน ซึ่งมีการเติบโตอย่างต่อเนื่อง สำหรับตลาดค้าส่งดอกไม้โต่วหนานที่กล่าวข้างต้น ตั้งอยู่ที่นครคุนหมิง มณฑลยูนหนาน ได้รับคำการขนานนามว่า “อาณาจักรดอกไม้แห่งอาเซียน” ดอกไม้สดที่จำหน่ายในตลาดจีนส่วนใหญ่มาจากนครคุนหมิง

ปัจจุบันจีนมีบริษัทที่ขึ้นทะเบียนดำเนินธุรกิจดอกไม้สด จำนวน 4.36 แสนราย มณฑลที่มีบริษัทมากที่สุดคือมณฑลเจียงซูมีจำนวน 5.3 หมื่นราย อันดับสอง มณฑลกวางตุ้งมีจำนวน 4.9 หมื่นราย อันดับสาม มณฑลซานตุงมีจำนวน 3.6 หมื่นราย ทั้ง 3 มณฑลนี้ครองสัดส่วนทั้งหมดเป็นร้อยละ 31.7 ลำดับรองลงมาคือ มณฑลอานฮุย มณฑลเหอเป่ย มณฑลเสฉวน เป็นต้น สำหรับมณฑลยูนนานอยู่อันดับที่ 9 มีจำนวน 1.8 หมื่นราย

ข้อมูลดอกไม้นำเข้า

เมื่อปี 2566 จีนนำเข้าและส่งออกดอกไม้สด มูลค่า 710 ล้านเหรียญสหรัฐฯ สำหรับการนำเข้ามีมูลค่า 276 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เติบโตร้อยละ 15.95 เมื่อเทียบกับปีที่ผ่านมา ซึ่งเป็นการเติบโตครั้งแรกหลังจากการลดลง 5 ปีต่อเนื่อง

ประเทศที่จีนนำเข้าดอกไม้สด ได้แก่ เนเธอร์แลนด์ ญี่ปุ่น ไทย นิวซีแลนด์ ชิลี เปรู แอฟริกาใต้ เอกวาดอร์ โคลัมเบีย สหรัฐอเมริกา ฝรั่งเศส

ข้อมูลนำเข้าจากประเทศไทย

จีนนำเข้าดอกไม้สดจากไทยในปี 2566 มีมูลค่า 13.2 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ลดลงร้อยละ 11.4  เมื่อเทียบกับปีที่ผ่านมา ชนิดดอดไม้ที่นำเข้ามากที่สุดคือ ดอกกล้วยไม้ มีมูลค่า 11.8 ล้านเหรียญสหรัฐฯ คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 89.3 ของมูลค่าการนำเข้าทั้งหมด ปี 2566 มูลค่านำเข้าดอกกล้วยไม้ลดลงร้อยละ 13.9 มณฑลที่มีการนำเข้า 5 มณฑล ได้แก่ มณฑลยูนนาน มณฑลเจียงซู เมืองเทียนจิน เขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วง และกรุงปักกิ่ง

ข้อมูลตลาดดอกไม้สดช่องทาง E-Commerce

การจำหน่ายและสั่งซื้อดอกไม้สดผ่านทางช่องทาง E-Commerce ของจีนเริ่มพัฒนาจากปี 2558 และมีการพัฒนาอย่างรวดเร็ว ช่วงระหว่างการแพร่ระบาดไวรัสโควิด-19 ในปี 2563 เนื่องจากการจำหน่ายดอกไม้สดช่องทางปกติได้รับผลกระทบเป็นอย่างมาก ทำให้บริษัทต่างๆ หาช่องทางใหม่ๆในขายสินค้า โดยมีการส่งเสริมการขายผ่านทางออนไลน์มากขึ้น ขณะเดียวกันห่วงโซ่โลจิสติกส์ระบบความเย็นของจีนได้มีการพัฒนาอย่างรวดเร็วและอย่างควบวงจรในช่วงนี้ด้วย ทำให้การจำหน่ายดอกไม้สดผ่านทางออนไลน์ได้เติบโตอย่างก้าวกระโดด ซึ่งแพลตฟอร์ม E-Commerce ต่างๆ ของจีนมีการเพิ่มสาขาธุรกิจจำหน่ายดอกไม้สดให้มากขึ้น อาทิ Taobao, TMall, JD.com, Meituan, Hemaxiansheng, Dingdongmaicai เป็นต้น

จากข้อมูลที่เปิดเผย พบว่า แพลตฟอร์ม E-Commerce ที่จำหน่ายดอกไม้สดของจีนจากประกอบด้วย 3 ประเภท ได้แก่ แพลตฟอร์ม E-Commerce แบบดั้งเดิม เช่น Taobao, TMall, JD.com แพลตฟอร์ม E-Commerce แบบจำหน่ายดอกไม้สด โดยเฉพาะ เช่น Huajia และแพลตฟอร์ม E-Commerce แบบจำหน่ายสินค้าสด เช่น Meituan, Hemaxiansheng, Dingdongmaicai

ปี 2559 ขนาดของตลาดดอกไม้สดช่องทาง E-Commerce มีมูลค่า 16,880 ล้านหยวน และในปี 2564 ยอดจำหน่ายรวมสูงถึง 89,690 ล้านหยวน ด้วยธุรกิจ E-Commerce  และอุตสาหกรรมการจัดส่งด่วนของพัสดุมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ขนาดของตลาดดอกไม้สดจึงมีการขยายตัวอย่างต่อเนื่อง โดยคาดการณ์ว่าปี 2568 จะมีมูลค่าสูงถึง 150,000 ล้านหยวน โดยได้รับแรงขับเคลื่อนจากการพัฒนาและการเปลี่ยนแปลงด้านพฤติกรรมการบริโภคที่ผลักดันให้ตลาด E-Commerce ดอกไม้สดกําลังเข้าสู่ตลาดระดับมูลค่า 100,000 พันล้านหยวน

ความเห็น สคต. ณ เมืองหนานหนิง :  ด้วยนโยบายและเศรษฐกิจจีนมีการพัฒนาและส่งเสริมให้คุณภาพการใช้ชีวิตประชาชนมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น รวมถึงพฤติกรรมและวัฒนธรรมการบริโภคมีการเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ ซึ่งกระตุ้นให้มีความต้องการดอกไม้สดในตลาดจีนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ และมีมูลค่าทางการตลาดมหาศาล โดยเฉพาะดอกไม้สดนำเข้าจากต่างประเทศได้ผลตอบรับเป็นอย่างดี สำหรับดอกไม้สดจากไทยยังมีโอกาสเติบโตสูงในตลาดจีน โดยเฉพาะดอกกล้วยไม้ ซึ่งมีความต้องการเป็นดอกไม้ประดับ ของชำร่วยในโอกาสและเทศกาลต่างๆ ทั้งนี้ ผู้ประกอบการไทยที่ดำเนินธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจดอกไม้ที่ต้องการขยายตลาดการส่งออกดอกไม้สดเข้าสู่ตลาดจีน ควรศึกษาข้อมูลและกฎระเบียบต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนสังเกตุพฤติกรรมการบริโภคเพื่อพิจารณาการทำตลาดให้เหมาะสมเพื่อสามารถดำเนินธุรกิจได้อย่างประสบความสำเร็จ

————————————————————————————

แหล่งที่มา

http://www.jjckb.cn/2024-06/29/c_1310779969.htm

https://www.chinairn.com/hyzx/20240701/105609103.shtml

https://mp.weixin.qq.com/s/PqeRUdhRjXpjLK4BWUE10w

https://www.chinairn.com/hyzx/20240516/180406432.shtml