รัฐบาลเช็กได้ประกาศแผนการปฏิรูปการคลังครั้งใหญ่ โดยการลดการขาดดุลงบประมาณค่าใช้จ่ายของรัฐบาลลง ประมาณ 94.1 พันล้านในปีหน้า โดยการจะปรับระบบภาษีมูลค่าเพิ่ม การยกเลิกการยกเว้นภาษีกว่า 20 รายการ ขณะที่จะมีการปรับขึ้นภาษีอื่น ๆ
การปรับเปลี่ยนด้านภาษีที่สำคัญ ๆ อาทิ การจะให้มีอัตราภาษีมูลค่าเพิ่มเพียงแค่ 2 อัตรา จากปัจจุบันมี 3 อัตรา การปรับเพิ่มภาษีแอลกอฮอล์ และยาสูบ การปรับลดภาษีมูลค่าเพิ่มสินค้าอาหาร ยา และที่อยู่อาศัย การจ่ายค่าประกันภัยสำหรับผู้ประกอบอาชีพอิสระจะเพิ่มขึ้นในสามปีข้างหน้า อายุเกษียณที่นำมาคำนวณสิทธิจะอยู่ที่ 50 ปี เงินบำนาญพื้นฐานขั้นต่ำกำหนดให้ปรับขึ้นจากค่าเฉลี่ยค่าจ้างจากร้อยละ 10 – 20 ภาษีรายได้นิติบุคคลและภาษีทรัพย์สินจะปรับขึ้น การยกเลิกการลดภาษีนักเรียน การปรับขึ้นภาษียาสูบราวร้อยละ 15 ในอีก 4 ปีข้างหน้า เป็นต้น
ชาวเช็กเกินครึ่งเห็นด้วยที่รัฐจะลดรายจ่าย
ภายหลังจากที่รัฐบาลสาธารณรัฐเช็กได้ประกาศแผนด้านการคลังดังกล่าว ได้มีการสำรวจความคิดเห็นของประชาชนโดยหน่วยงาน Poling Median พบว่าประมาณร้อยละ 50 ของชาวเช็กเห็นด้วยกับแผนดังกล่าว และร้อยละ 75 ไม่คาดหวังว่าจะมีการเปลี่ยนแปลงใด ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในประเด็นที่ว่าแผนดังกล่าวจะช่วยลดค่าครองชีพของประชาชน โดยคนส่วนใหญ่เชื่อว่ามาตรการของรัฐบาลที่ออกมา ล่าช้าเกินไปและไม่สามารถแก้ปัญหาหนี้สินของรัฐบาลที่กำลังเพิ่มพูนขึ้นเรื่อย ๆ
ทั้งนี้ ในกลุ่มคนที่สนับสนุนพรรคร่วมรัฐบาลจำนวนกว่าร้อยละ 80 เห็นว่าแผนการดังกล่าวน่าจะช่วยแก้ปัญหาได้ โดย 7 ใน 10 ของกลุ่มนักศึกษาสนับสนุนแผนการดังกล่าว ขณะที่มีเพียง 1 ใน 3 ของผู้ที่สนับสนุนพรรคฝ่ายค้านที่ใหญ่ที่สุดได้แก่พรรค Ano ที่สนับสนุนแผนการดังกล่าวของรัฐบาล เนื่องจากการขยายตัวของเงินบำนาญจะชะลอตัวลงอย่างมากในช่วง 10 ปีข้างหน้า
ขณะที่ชาวเช็กจำนวนกว่าร้อยละ 80 ในกลุ่มที่สนับสนุนพรรครัฐบาลเห็นว่าแผนการดังกล่าวน่าจะส่งผลดี แต่มีส่วนหนึ่งในกลุ่มพรรคฝ่ายค้านที่ออกมาเคลื่อนไหวต่อต้านแผนดังกล่าว นอกจากนี้ ผลสำรวจพบว่าความเห็นของประชาชนต่อเรื่องดังกล่าวมีความเกี่ยวข้องกับเรื่องอายุ โดยพบว่าคนรุ่นเก่า หรือผู้ที่อายุมากมีแนวโน้มไม่สนับสนุนแผนการควบคุมด้านการคลังของรัฐบาล เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงในเรื่องเงินบำนาญในอีก 10 ปีข้างหน้า
ในส่วนความเห็นเกี่ยวกับว่ากลุ่มใดควรมีส่วนช่วยให้แผนการลดรายจ่ายมากที่สุด พบว่าร้อยละ 27 เห็นว่าทุกคนควรมีส่วนช่วยเท่าเทียมกัน ขณะที่ร้อยละ 12 เห็นว่า กลุ่มธุรกิจ/บริษัท ควรเป็นกลุ่มหลักในการมีส่วนร่วมในแผนดังกล่าว ขณะเดียวกันคนส่วนใหญ่ไม่เห็นด้วยกับการไม่เก็บภาษีไวน์เพิ่ม และเกินครึ่งเห็นด้วยกับการยกเลิกภาษีมูลค่าเพิ่มสำหรับสินค้าหนังสือ
ข้อเสนอแนะ/โอกาส/แนวทาง
มาตรการด้านการคลังของรัฐบาลเช็ก มีเป้าหมายเพื่อปรับลดค่าใช้จ่ายของรัฐบาลที่ขาดดุลงบประมาณและก่อให้เกิดหนี้สาธารณะเพิ่มมากขึ้น โดยการปรับเปลี่ยนการลดหรือยกเว้นภาษีสินค้าบางชนิด อาจจะไม่ส่งผลกระทบต่อค่าครองชีพเท่าใดนัก ยกเว้นที่กลุ่มนักเรียนนักศึกษา แต่ในส่วนของภาษีสรรพสามิตจะส่งผลกระทบโดยตรงต่อผู้บริโภคในกลุ่มนี้ แต่อย่างน้อยที่สุด การออกมาตรการปรับลดค่าใช้จ่ายของรัฐบาลน่าจะช่วยให้สถานะการเงินการคลังของรัฐบาลเริ่มอยู่ในทิศทางที่ดีขึ้น มากกว่าการไม่ดำเนินมาตรการปรับลดและก่อให้เกิดหนี้สาธารณะเพิ่มมากขึ้น และจะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศ
สำหรับบางประเภท เช่น อาหาร ที่มีการปรับลดภาษีมูลค่าเพิ่ม จะส่งผลดีต่อสินค้าอาหารไทย ที่จะมีโอกาสทำตลาดได้มากขึ้น ซึ่งรวมถึงเครื่องดื่มไร้แอลกอฮอล์ ขณะที่เครื่องดื่มแอลกอฮอล์จะได้รับผลกระทบจากการปรับขึ้นอัตราภาษีมูลค่าเพิ่ม ผู้ประกอบการไทยควรติดตามสถานการณ์เศรษฐกิจ และมาตรการของรัฐบาลในประเทศกลุ่มเป้าหมาย หากสินค้าใดได้ประโยชน์จากการปรับเปลี่ยนอัตราภาษีมูลค่าเพิ่ม จะทำให้สินค้าไทยสามารถแข่งขันในตลาดได้มากขึ้น
*********************************
ที่มา : Expat.cz
ข่าวรายสัปดาห์ 15-19 พฤษภาคม2566 สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงปราก