สถานการณ์การขนส่งสินค้าทางทะเลในทะเลแดง

กลุ่มกบฏฮูตีซึ่งมีฐานอยู่ในเยเมนได้เปิดการโจมตีต่อเรือพาณิชย์ที่ผ่านทะเลแดงซึ่งดำเนินมาเป็นเวลาหลายสัปดาห์ ขู่ว่าจะขัดขวางการไหลเวียนของสินค้าเชิงพาณิชย์ผ่านทะเลแดงและคลองสุเอซ ซึ่งเป็นเส้นทางการค้าที่สำคัญระหว่างเอเชียและประเทศตะวันตก ทำให้ความตึงเครียดในภูมิภาคเพิ่มมากขึ้น

แนวร่วมที่นำโดยสหรัฐฯ ที่เรียกว่า Operation Prosperity Guardian ซึ่งมีจุดมุ่งหมายเพื่อปกป้องเส้นทางเดินเรือบริเวณพื้นที่ดังกล่าว โดยเมื่อวันพุธที่ 3 มกราคม 2567 แถลงการณ์ร่วมจากรัฐบาลสหรัฐอเมริกา และอีก 13 ชาติ อาทิ ออสเตรเลีย บาห์เรน เบลเยียม แคนาดา เดนมาร์ก เยอรมนี อิตาลี ญี่ปุ่น เนเธอร์แลนด์ นิวซีแลนด์ สาธารณรัฐเกาหลี สิงคโปร์ และสหราชอาณาจักร ได้ออกคำเตือนครั้งสุดท้ายต่อกลุ่มฮูตีว่า พวกเขาจะ “ต้องรับผิดชอบต่อการกระทำที่เกิดขึ้น” หากพวกเขายังคงโจมตีเรือคอนเทนเนอร์ที่ผ่านเส้นทาง

กลุ่มฮูตีกำลังมุ่งเป้าไปที่เรือที่มีความเกี่ยวข้องกับอิสราเอลในทางใดทางหนึ่ง โดยกลุ่มฮูตีได้โจมตีเรือพาณิชย์ในพื้นที่นี้ประมาณ 20 ครั้งนับตั้งแต่วันที่ 18 พฤศจิกายน 2566 ส่งผลให้การขนส่งสินค้าลดลง 40 เปอร์เซ็นต์ ในช่องแคบบับ อัล-มันดับ (Bab al-Mandab Strait) ทางตอนใต้สุดของทะเลแดง การโจมตีดังกล่าวกำลังกดดันบริษัทขนส่งให้เปลี่ยนเส้นทางการขนส่งไปอ้อมแหลมกู๊ดโฮป  ซึ่งใช้เวลามากขึ้นถึง 3 สัปดาห์ แต่เวลาที่เพิ่มขึ้นยังนำไปสู่ค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมสำหรับบริษัทขนส่ง เช่น ค่าน้ำมัน เงินเดือน และประกัน เป็นต้น โดยบริษัทเดินเรือรายใหญ่ที่สุดของโลกหลายแห่ง รวมถึง Maersk, Hapag-Lloyd และ MSC ได้ระงับการขนส่งผ่านเส้นทางทะเลแดง ท่ามกลางการโจมตีอย่างต่อเนื่อง และแม้ว่าเรือบรรทุกสินค้าบางลำจะเดินทางผ่านอย่างปลอดภัย แต่ค่าประกันหรือความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นก็ทำให้หลายบริษัทได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์ดังกล่าว

ข้อเสนอแนะ/ข้อคิดเห็น

• คลองสุเอซมีความสำคัญต่อการค้าระหว่างประเทศ ไม่ใช่แค่ผลิตภัณฑ์น้ำมันและพลังงานที่มาจากตะวันออกกลางเท่านั้น แต่ยังรวมถึงเรือคอนเทนเนอร์ที่ขนส่งสินค้าอุปโภคบริโภค ตลอดจนเครื่องจักรและชิ้นส่วนที่จำเป็นสำหรับการผลิต ซึ่งส่งผลกระทบต่อห่วงโซ่อุปทาน ในหลายระดับที่แตกต่างกัน โดยเกือบ 15% ของการค้าทางทะเลทั่วโลกผ่านทะเลแดง รวมถึง 8% ของการค้าธัญพืชทั่วโลก 12% ของการค้าน้ำมันทางทะเล และ 8% ของการค้าก๊าซธรรมชาติเหลวของโลก
• 30% ของสินค้าอุปโภคบริโภคและการขนส่งตู้คอนเทนเนอร์ทั่วโลกต้องผ่านคลองสุเอส ตั้งแต่ เสื้อผ้า เครื่องซักผ้า และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ รวมถึงการขนส่งทางเรือ น้ำมัน แก๊ส น้ำมันปาล์ม ข้าวสาลี ข้าวโพด ชา กาแฟ เป็นต้น เนื่องจากการเดินเรือผ่านคลองสุเอซเป็นวิธีที่สั้นที่สุด ค่าใช้จ่ายน้อยที่สุด และมีประสิทธิภาพมากที่สุดในการเชื่อมต่อเอเชียและแอฟริกากับยุโรปผ่านทางทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
• การหลีกเลี่ยงการเดินเรือผ่านคลองสุเอซ และหันไปเดินเรืออ้อมแหลม Good Hope จะส่งผลกระทบต่อต้นทุนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เนื่องจากต้องใช้เวลาเดินทางมากขึ้น ทำให้สิ้นเปลืองน้ำมันมากขึ้น และค่าเบี้ยประกันความเสี่ยงอาจปรับตัวเพิ่มสูงขึ้น นอกจากนี้ การเดินเรืออ้อมแหลม Good Hope ซึ่งใช้เวลานานขึ้นอาจส่งผลกระทบต่อการบริหารจัดการห่วงโซ่อุปทานและห่วงโซ่การผลิต ที่ปัจจุบันอยู่ในรูปแบบ just in time และไม่มีการสะสมวัตถุดิบสำหรับการผลิตไว้เป็นจำนวนมาก
• โดยราคาของการขนส่งตู้คอนเทนเนอร์จากเอเชียไปยังยุโรปได้เพิ่มขึ้นแล้วระหว่าง 175-250% มีผลกระทบที่แตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับภูมิภาค ธุรกิจและผู้บริโภคในยุโรปมีแนวโน้มที่จะเสี่ยงต่อราคาที่เพิ่มขึ้นมากที่สุด แม้ว่าปัญหาอาจดูเหมือนจำกัดอยู่เฉพาะกับบริษัทขนส่งในขณะนี้ แต่ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าผู้บริโภคทั่วโลกควรเตรียมพร้อมสำหรับการเปลี่ยนแปลงในตลาดในอีกไม่กี่สัปดาห์ข้างหน้า ไม่ว่าจะเป็นราคาสินค้าที่เพิ่มขึ้น หรือ การลดขนาดของผลิตภัณฑ์ลง แต่ราคายังคงเท่าเดิม ในภาวะเงินเฟ้อ ที่เรียกว่า “Shrinkflation”
• สถานการณ์ความไม่สงบในทะเลแดงจะส่งผลกระทบต่อการนำเข้าและส่งออกสินค้าไทยอย่างหลีกเลี่ยงมิได้ ผู้ประกอบไทยจึงต้องพิจารณาด้วยความรอบคอบ เพื่อให้มั่นใจว่าจะนำส่งสินค้าไปยังจัดหมายปลายทางได้ครบถ้วนและตรงตามกำหนดเวลา อีกทั้งยังอาจต้องพิจารณาต้นทุนให้เหมาะสมเพื่อรองรับความเสี่ยงอาจเกิดขึ้นจากสถานการณ์ความไม่สงบใหม่ๆ ของโลก และพิจารณาหาแหล่งวัตถุดิบทางเลือกเพื่อเติมเต็มความต้องการในการผลิตในสถานการณ์ที่ห่วงโซ่อุปทานและห่วงโซ่การผลิตได้รับผลกระทบเช่นนี้
• สำหรับอียิปต์ ซึ่งขณะนี้กำลังเผชิญกับปัญหาทางเศรษฐกิจจากการขาดแคลนสกุลเงินต่างชาติรุนแรง (กอปรกับภาวะเงินเฟ้อรุนแรง สกุลเงินท้องถิ่นอ่อนค่า และหนี้สาธารณสูง) จนทำให้เกิดการชำระเงินระหว่างประเทศล่าช้า ซึ่งค่าผ่านทางคลองสุเอซ คือ แหล่งรายได้สกุลเงินต่างชาติที่สำคัญของอียิปต์ หากเกิดความไม่สงบขึ้นในทะเลแดง จะส่งผลให้การสั่งซื้อสินค้าไทยเกิดการชะลอตัว

____________________________________

ที่มา https://www.vox.com/world-politics/2024/1/6/24027735/yemen-houthi-red-sea-united-states-navy-coalition-maersk-hamas-gaza-israel

https://time.com/6553141/red-sea-houthi-attacks-consumer-prices-cost/