ใกล้ถึงเทศกาลสำคัญของชาวจีน นั่นคือเทศกาลตรุษจีน การจับจ่ายใช้สอยสินค้าที่เป็นของขวัญของฝากกำลังมีบรรยากาศคึกคักเป็นอย่างมาก จากข้อมูลแพลตฟอร์มทางออนไลน์แสดงให้เห็นว่า ในบรรดาสินค้าของฝากประเภทอาหาร สินค้าถั่วเปลือกแข็ง (Nut) ที่ทำเป็นเซตของขวัญมียอดขายสูงสุด เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันร้อยละ 30 โดยช่วงโปรโมชั่นสินค้าตรุษจีนทางออนไลน์ 3 เดือนที่ผ่านมา(พ.ย.2566 -ม.ค. 2567) แบรนด์สินค้าถั่วเปลือกแข็งชื่อดังอันดับต้นๆ“Three Squirrels” ทำยอดขายทางออนไลน์สูงถึง 1,036 ล้านหยวน สินค้าถั่วเปลือกแข็งจากเดิมแค่เป็นอาหารของขบเคี้ยวสำหรับผู้บริโภควัยรุ่น เนื่องจากมีรสชาติดี มีประโยชน์ต่อสุขภาพ มากด้วยโปรตีนและวิตามิน เสริมแคลเซียม เพิ่มภูมิคุ้มกัน จึงได้รับคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญทางโภชนาการให้รับประทานถั่วเปลือกแข็งเป็นประจำทุกวัน จนกลายเป็นสินค้าอาหารของขบเคี้ยวยอดนิยมจากผู้บริโภคทั่วไป ขณะเดียวกัน สินค้าถั่วเปลือกแข็ง มีหลากหลายประเภท เพื่อเป็นทางเลือกให้กับลูกค้า อีกทั้ง พร้อมการพัฒนาการค้าทางLive Streaming ทำให้สินค้าถั่วเปลือกแข็งเข้าใกล้ผู้บริโภคมากขึ้นโดยผ่านการประชาสัมพันธ์ KOL โดยเฉพาะ 2 ปีที่ผ่านมา (2021-2023) อุตสาหกรรมการแปรรูปสินค้าถั่วเปลือกแข็งได้รับการพัฒนาอย่างก้าวกระโดดเมื่อเทียบกับ 5 ปีที่แล้ว ซึ่งธุรกิจสินค้าถั่วเปลือกแข็ง จึงนับว่าเป็นมีธุรกิจที่มีศักยภาพสูงและมีตลาดอย่างกว้างขวาง
- สถานการณ์เกี่ยวสินค้าถั่วเปลือกแข็งในจีน
สินค้าถั่วเปลือกแข็งใช้เมล็ดพืชหรือต้นพืชเป็สวัถุดิบหลัก ผ่านกรรมวิธีตากแห้ง คั่ว อบแห้ง หรืออบกรอบ เพื่อรักษาคุณค่าทางอาหารให้มากที่สุด เนื่องด้วยเป็นอาหารของว่างที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพและสอดคล้องกับนโยบาย “รับประทานอาหารโภนาการและปรับโครงสร้างอาหารให้สมดุล”ของคณะกรรมการสาธารณสุขจีน จึงได้ขนานชื่อว่า “Healthy Snack Food ” หากแบ่งตามวัตถุดิบแล้ว สินค้าถั่วเปลือกแข็ง จะถูกแบ่งเป็น 2 ประเภทหลักๆ ได้แก่ 1) ถั่วเปลือกแข็งจากแตงและผัก เช่น เมล็ดทานตะวัน เมล็ดฟักทอง ถั่วลิสูง เมล็ดแตงโม 2) ถั่วเปลือกแข็งจากต้นพืช เช่น Walnut / Hickory / Pistachio / Pine nut / Badam และ Macadamia nut เป็นต้น
ธุรกิจการค้าสินค้าถั่วเปลือกแข็ง มีบทบาทสำคัญต่อการส่งเสริมพัฒนาอุตสาหกรรมภาคการเกษตรจีน จึงได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลอย่างเต็มที่ เช่นอำนวยความสะดวกด้านนโยบาย เทคโนโลยี พื้นที่เพาะปลูก ต้นทุนค่าสาธารณูปโภค ตลอดจนช่องทางส่งเสริมการขายทั้งออนไลน์และออฟไลน์ ขณะเดียวกัน จีนได้พัฒนาห่วงโซ่วอุปทานการอุตสาหกรรมการแปรรูปถั่วเปลือกแข็งอย่างครบวงจรและเป็นระบบ กล่าวคือ การเพาะปลูกวัตถุดิบถั่วเปลือกแข็ง→การแปรรูปและสร้างแบรนสินค้า→การจำหน่ายสู่ตลาดโดยผ่านร้านค้าออฟไลน์หรือแพลตฟอร์มทางออนไลน์
พร้อมกับการพัฒนาเศรษกิจ และการยกระดับคุณภาพชีวิตของชาวจีนทำให้ผู้คนให้ความสำคัญเรื่องโภชนาการทางอาหารมากขึ้นซึ่งนำมาโอกาสการพัฒนา
อุตสาหกรรมการแปรรูปผถั่วเปลือกแข็ง ตั้งแต่ปี 2000 เป็นต้นมา อุตสาหกรรมการแปรรูปผถั่วเปลือกแข็งเข้าสู่การพัฒนาแห่ง“ยุคทอง”ยอดการจำหน่ายสินค้าถั่วเปลือกแข็งเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง และมีแนวโน้มให้ความสำคัญคุณภาพวัตถุดิบเริ่มตั้งแต่ขั้นตอนการเพาะปลูก ซึงทำให้จีนได้พัฒนาพื้นเมืองที่เพาะปลูกถั่วเปลือกแข็งอย่างมีความโดดเด่น (Nut Industrial Cluster Region) เช่น เมล็ดทานตะวันของมณฑลอาฮวย Walnut ของมณฑเจิ้งเจียงและ Macaddamia Nut ของมณฑยูนนาน ส่วนโรงงานแปรรูปสินค้าถั่วเปลือกแข็ง มักรวมตัวอยู่ในมณฑลภาคกลาง และภาคตะวันออกของจีน ทั้งนี้ แบรนที่ชื่อดังสินค้าถั่วเปลือกแข็ง 4 อันดับแรกได้แก่ 1) Three Squirrels เน้นการจำหน่ายทางออนไลน์ ครองตลาดร้อยละ 9.7 2) Bestore เน้นการจำหน่ายทางออฟไลน์ครองตลาดร้อยละ 9.3 3) Qiaqia เป็นแบรนด์เก่าแก่ เน้นกลุ่มลูกค้าระดับกลาง ครองตลาดร้อยละ 9.1 4) Wolong แบรนด์ใหม่ เน้นกลุ่มผู้บริโภครุ่นใหม่ ข้อมูลจากIntelligent Research Consultingแสดงให้เห็นว่า จนถึงปี 2022 ปริมาณการผลิตถั่วเปลือกแข็งของจีนสูงถึง 9.08 ล้านตัน และมีมูลค่าการจำหน่าย 212,260 ล้านหยวน หากเปรียบเทียบราคาต้นทุนถั่วเปลือกแข็ง เมล็ดทานตะวันมีราคาต้นทุนต่ำ ส่วนสินค้าเม็ดมะม่วงหิมพานต์ Almond Macaddamiaจะมีราคาต้นทุนในระดับสูง อย่างไรก็ตาม ผู้บริโภคชาวจีนแน้นรสชาติสินค้ามากกว่าราคากล่าวคือผู้บริโภคมีความยินดีใช้จ่ายกับสินค้าถั่วเปลือกแข็งที่มีราคาสูง
- แนวโน้วการพัฒนาธุรกิจสินค้าถั่วเปลือกแข็ง สมาคมธุรกิจถั่วเปลือกแข็งของจีนเปิดเผยแน้วโน้วการบริโภคสินค้าถั่วเปลือกแข็งในตลาดจีนกล่าวคือ 1) นิยมถั่วที่ถอดเปลือก และรับประทานได้เลย ซึ่งรับประทานสะดวกในทุกโอกาส อีกทั้ง ยังสามารถสร้างมูลค่าเพิ่มให้สินค้าด้วย 2) นิยมถั่วเปลือกแข็งรวมมิตรหรือถั่วผสมกับผลไม้อบแห้งอื่น เช่น ถั่วผสมกับCranberry / องุ่นแห่ง พุทราใส้ Walnut จากการสอบถามจากองค์การวิจัย ผู้คนร้อยละ 76 นิยมรับประทานถั่วเปลือกแข็งรวมมิตร ร้อยละ 23 นิยมรับประทานถั่วเปลือกแข็งประเภทเดียว 3) การแปรรูปสินค้าถั่วเปลือกแข็งชั้นต้นสู่กระบวนการแปรรูปเชิงลึกเพื่อสร้างสินค้านวัตกรรมและ
สร้างสรรค์ตลอดจนก่อตั้งแบรนด์สินค้าในระดับHi-end
- สถานการณ์การนำเข้าสินค้าถั่วเปลือกแข็ง
จีนเป็นตลาดใหญ่อันดับ 2 ในการบริโภคสินค้าถั่วเปลือกแข็งของโลก (รองจากอเมริกา) ถึงแม้จีนสามารถเพาะปลูกถั่วเปลือกแข็งเองได้ แต่ก็ยังไม่สามารถตอบสนองปริมาณความต้องการทางตลาดได้อย่างเพียงพอ ยังต้องพึ่งพาการนำเข้าถั่วเปลือกแข็งบางชนิตจากต่างประเทศ โดยจีนเป็นประเทศที่นำเข้าสินค้า Pistachio, Filbert, Badam, Cashew nut และ Hickory มากที่สุดของโลก โดยเฉพาะ Pistachio ต้องอาศัยการนำเข้าอย่างเดียว ซึ่งจีนสามารถตอบสนองตลาดได้เพียงร้อยละ 0.2 เท่านั้น และส่วนมากต้องอาศัยการนำเข้าจากประเทศสหรัฐอเมริกา อิหร่าน และจากยุโรป เมื่อปี 2022 จีนมีการนำเข้าสินค้า Pistachio 140,000 ตัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 9.2 จากปี่ที่ผ่านมามีข้อมูลเปิดเผยว่า Walnut ร้อยละ 42 และ Pistachio ร้อยละ 11 ของโลกถูกบริโภคโดยชาวจีน ทั้งนี้ ประเทศที่ส่งออกถั่วเปลือกแข็ง สำคัญ ได้แก่
สินค้า | ประเทศส่งออกสำคัญ |
Pistachio | สหรัฐอเมริกา /อิหร่าน/ยุโรป/ตุรเคีย |
Almond | สหรัฐอเมริกา/สเปน/ออสเตรเลีย |
Macadamia | ออสเตรเรีย/จีน/แอฟริกาใต้ /เคนย่า |
Cashew | เวียดนาม กัมพูชา อินโดนีเซีย แอฟริกา |
Hazel |
ตุรเคีย/อิตาลี/อาเซอร์ไบจาน |
Pecan | สหรัฐอเมริกา/เม็กซีโก |
Pine nut | จีน /รัสเซีย/ ปากีสถาน / อัฟกานิสถาน/สหรัฐอเมริกา |
Walnut | จีน |
4.ความคิดเห็นจากสคต. ณเมืองหนานหนิง
จีนเป็นตลาดใหญ่สำหรับการบริโภคสินค้าถั่วเปลือกแข็ง โดยเฉพาะช่วงเทศกาลเป็น High Season ในการจำหน่ายสินค้าถั่วเปลือกแข็ง หากในชีวิตประจำวันสินค้าถั่วเปลือกแข็ง ก็เป็นอาหารว่างที่ชาวจีนนิยมรับประทานเช่นกัน ธุรกิจสินค้าถั่วเปลือกแข็ง จึงเป็นสินค้าที่มีศักยภาพสูง ปัจจุบัน ไทยสามารถส่งออกสินค้าถั่วเปลือกแข็งโดยมี HS Code 0801 มาสู่ตลาดจีนได้ เช่น มะม่วงหินพานต์ Macadamia ,Pistachio,Walnut,Pecan และ Almonds เป็นต้น นอกจากนี้ ไทยยังมีความได้เปรียบส่งออกสินค้าผลไม้อบแห้ง ซึ่งเป็นส่วนประกอบสำคัญสำหรับสินค้าถั่วเปลือกแข็งรวมรสชาติ เช่น มะม่วงอบแห้ง ผลฟิกอบแห้งกล้วยอบแห้ง มะพร้าวอบแห้ง ทุเรียนอบแห้ง บลูเปอรี่อบแห้ง ฯลฯ ซึ่งอาจเป็นโอกาสสำหรับธุรกิจสินค้าถั่วเปลือกแข็งของไทยในการเจาะตลาดจีน หรือสามารถร่วมมือทางการค้าในรูปแบบ OEM กับนักธุรกิจชาวจีน อย่างไรก็ตาม ผู้ส่งออกอาจต้องศึกษารสนิยมและพฤติกรรมการบริโภคของชาวจีน ตลอดจนเรื่อง แนวโน้มสินค้าใหม่ๆ และบรรจุภัณฑ์ พร้อมทั้งอาศัยวีธีส่งเสริมการขายรูปแบบใหม่ (Live Streaming) เพื่อเข้าถึงผู้บริโภคให้มากขึ้น ขยายโอกาสสินค้าถั่วเปลือกแข็งแบรนด์ไทยเข้าสู่ตลาดจีน
***********************************
จัดทำโดยสคต.ณ เมืองหนานนหนิง
มกราคม 2567
แหล่งที่มา
- http://ngx.179com/p3943.html2023年中国坚果炒货行业发展现状
- https://mbd.baidu.com/newspage/data/landingsuper?rs=3334023463&ruk=i近年来我国各区域坚果炒货市场运营现状与行业发展动态
- https://mbd.baidu.com/ma/landingpag%B8%96%E7%95%8C%E5%9D%9A坚果炒货知乎
- https://mbd.baidu.com/newspage/data/landingsuper?rs=2536483754&ruk=iEAjY2jkZ
中国坚果行业全景速览