เมื่อเร็วๆ นี้ สงครามน้ำดื่มระหว่างบริษัทยักษ์ใหญ่ Nongfu Spring และบริษัท Wahaha กำลังเป็นประเด็นร้อนแรงทางอินเตอร์เน็ต ซึ่งเกิดขึ้นจากการแข่งขันการแย่งชิงตลาดน้ำดื่มบรรจุภัณฑ์จีน ทำให้ผู้คนต้องหันมาให้ความสำคัญกับตลาดน้ำดื่มบรรจุภัณฑ์ของจีนมากขึ้น และสังเกตุได้ว่า ตลาดน้ำดื่มบรรจุภัณฑ์เป็นตลาดที่ใหญ่มาก จนถึงปี 2023 ขนาดมูลค่าการค้าน้ำดื่มบรรจุภัณฑ์ของจีนสูงถึง 243,500 ล้านหยวน เพิ่มขึ้นร้อยละ 5.8 จากปีที่แล้ว คาดว่าปี 2025 มูลค่าการค้าน้ำดื่มบรรจุภัณฑ์จะทะลุ 310,000 ล้านหยวน
- สถานการณ์น้ำบรรจุภัณฑ์
น้ำมีความสำคัญต่อทุกชีวิตบนโลกใบนี้ ให้ความชุ่มชื้น และเป็นแหล่งหล่อเลี้ยงชีวิต (Source of Life) ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการใช้ชีวิต น้ำดื่มบรรจุภัณฑ์หรือน้ำดื่มขวด เนื่องจากมีการพกพาง่าย ดื่มสะดวกและมีความปลอดภัย จึงเป็นสินค้าที่ขาดแคลนไม่ได้ในชีวิตประจำวัน จากสถิติเห็นว่าชาวจีนมีการบริโภคน้ำดื่มขวดเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง จากข้อมูลสถิติพบว่า ปี 2021 มีการบริโภคน้ำดื่มขวดเฉลี่ย 34 ลิตรต่อคน ปี 2022 เป็น 36.95 ลิตรต่อคน ปี 2023 เป็น 40.20 ลิตรต่อคนตามลำดับ และคาดว่าปี 2025 จะเพิ่มเป็น 45.80 ลิตรต่อคน
หากมองจากด้านแบรนด์สินค้า เมื่อปี 2022 เป็นต้นมา แบรนด์ Nongfu Spring และ Yibao ยังครองตลาดน้ำดื่มขวด 2 อันดับแรกในจีน โดยคิดเป็นร้อยละ 26.4 และร้อยละ 20.9 ตามลำดับ รองจากนั้นคือแบรนด์ Bia Sui Shan (ร้อยละ 9.6 ) แบรนด์ Kang Shi Fu (ร้อยละ 9.3) แบรนด์ Bing Lu (ร้อยละ 8.8) และ แบรนด์ Wahaha (ร้อยละ 6.6 ) ซึ่งสังเกตุได้ว่า ตลาดน้ำดื่มขวดจีนยังครองตลาดโดยแบรนด์ที่มีชื่อเสียงในจีนทั้งนั้น
สัดส่วนการครองตลาดจีนของแบรนด์ต่างๆ
พร้อมกับการพัฒนาทางสังคมและเศรษฐกิจ แหล่งที่มาของน้ำดื่มขวดไม่เพียงมีแต่มาจากแม่น้ำหรือทะเลสาปเท่านั้น ยังมีแหล่งน้ำอื่น อาทิ น้ำพุธรรมชาติ บ่อน้ำ ธารน้ำแข็งหรือแหล่งอื่นๆ ตลอดจนกระบวนการผลิตน้ำดื่มที่ผ่านขั้นตอนการกรอง การฆ่าเชื้อ การบรรจุภัณฑ์ และการตรวจสอบคุณภาพ จึงสามารถเข้าสู่ขั้นตอนการขนส่ง และการจำหน่ายได้ น้ำดื่มขวดในตลาดจีนหลักๆ แล้ว แบ่งเป็น 3 ประเภท ได้แก่ 1) น้ำกรองบริสุทธิ์ 2) น้ำธรรมชาติ 3) น้ำแร่ ปัจจุบันน้ำดื่มขวดประเภทน้ำกรองบริสุทธิ์ครองสัดส่วนสุงสุด คิดเป็นร้อยละ 64.02 น้ำธรรมชาติ คิดเป็นร้อยละ 22.6 ส่วนน้ำแร่ คิดเป็นร้อยละ 8.6
ข้อมูลพฤติกรรมการบริโภคน้ำดื่มขวด ปี 2023 การบริโภคน้ำดื่มขวดส่วนตัว สัดส่วนร้อยละ 58 การบริโภคน้ำดื่มขวดที่บ้าน สัดส่วนร้อยละ 33 และการบริโภคน้ำดื่มขวดที่ทำงาน สัดส่วนร้อยละ 9
พฤติกรรมการบริโภคน้ำดื่มขวดในปี 2023
เนื่องจากการยกระดับคุณภาพการใช้ชีวิตของคนในขณะนี้ได้ให้ความสำคัญกับสุขภาพตนเองมากขึ้น ทำให้ผลิตภัณฑ์น้ำดื่มขวดได้พัฒนาไปสู่ตลาดแบบ Niche Market มากขึ้น ปัจจุบันนี้ น้ำดื่มขวดยังมีประเภทเฉพาะสำหรับเด็กทารก สำหรับเด็กอายุน้อย น้ำดื่มสำหรับชงชา น้ำดื่มโซดา เป็นต้น และคาดว่าในอนาคต ตลาดน้ำดื่มขวดของจีนมีแนวโน้มจะพัฒนาไปสู่แนวคิด “ดีต่อสุขภาพ มีโภชนการ และมีสรรพคุณมากขึ้น”
- สถานการณ์น้ำบรรจุภัณฑ์ระดับพรีเมี่ยมในจีน
น้ำดื่มขวดระดับพรีเมี่ยมกำลังเป็นจุดเติบโตใหม่ของตลาดน้ำดื่มจีน ปัจจุบันนี้น้ำดื่มขวดพรีเมี่ยมแบรนด์จีนได้เข้าสู่ตลาดหลากหลายแบรนด์ ส่วนน้ำดื่มขวดพรีเมี่ยมแบรนด์ต่างประเทศก็ได้เข้ามาทำตลาดในจีนเช่นกัน ทำให้ตลาดน้ำดื่มขวดพรีเมี่ยมมีการแข่งขันสูงเป็นอย่างมาก และมีผู้เชี่ยวชาญได้ให้ข้อมูลว่า กำไรสุทธิของน้ำดื่มขวดพรีเมี่ยมอยู่ในระดับ
ร้อยละ 50 – 75 ซึ่งทำให้ทุกฝ่ายต้องเปลี่ยนแนวทางการแข่งขัน เพื่อได้ครองส่วนแบ่งตลาดน้ำดื่มขวดมากขึ้น ในขณะเดียวกัน ผู้บริโภคก็มีความต้องการบริโภคสินค้าน้ำดื่มที่มีคุณภาพสูง และดีต่อสุขภาพ จึงเป็นโอกาสสำหรับน้ำดื่มขวดพรีเมี่ยม แต่จริงๆ แล้ว เมื่อปี 2002 เป็นต้นมา แบรนด์น้ำดื่มขวดพรีเมี่ยมต่างประเทศก็ได้สังเกตแนวโน้มการพัฒนาน้ำดื่มขวดและเข้ามาบุกเบิกตลาดจีนจนประสบความสำเร็จ ปัจจุบันแบรนด์ต่างประเทศได้ครองตลาดส่วนใหญ่ของตลาดน้ำดื่มขวดพรีเมี่ยมในจีน เช่น แบรนด์ Evian, Voss, Perrier และ Rosbacher Rosbacherเป็นต้น Perrier Perrier
อย่างไรก็ตามแบรนด์จีนก็กำลังมุ่งมั่นในการพัฒนาสินค้าน้ำดื่มขวดระดับพรีเมี่ยม ของตน โดยใช้จุดขายเป็นน้ำจากแหล่งน้ำธรรมชาติ สร้างเรื่องราว (Story telling) เกี่ยวกับแบรนด์ การทำบรรจุภัณฑ์เชิงสร้างสรรค์ การประชาสัมพันธ์ผ่านสื่อออนไลน์ยอดนิยม ตลอดจนทำ Co-Branding กับแบรนด์อื่นๆ เช่น ร่วมกับแบรนด์เหล้าขาวชื่อดัง Yingjia Gongjiu (เหล้าขาวพระราชา) ทำน้ำขวดพรีเมี่ยม Yingjia Gongquan (น้ำดื่มพระราชา) ร่วมกับบริษัทผลิตนมสดยักษ์ใหญ่ Yili ผลิตน้ำขวด Yili Spring Water เป็นต้น
หลังเหตุการณ์โควิดคลี่คลาย ผู้บริโภคมีกำลังการใช้จ่ายเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ย่อมทำให้มีความต้องการบริโภคสินค้าที่มีคุณภาพดีต่อสุขภาพและมีความปลอดภัยมากขึ้น ขณะเดียวกัน น้ำดื่มขวดก็มีแนวโน้มพัฒนาจากน้ำกรองบริสุทธิ์ทั่วไปไปสู่น้ำธรรมชาติและน้ำแร่มากขึ้น สามารถพูดได้ว่า ประเทศจีนจากยุค “ดื่มน้ำปลอดภัย 1.0” กำลังย่างเข้าสู่ยุค “ดื่มน้ำธรรมชาติ 2.0”
- ความเห็นจาก สคต. ณ เมืองหนานหนิง
ตลาดจีนเป็นตลาดใหญ่และกำลังซื้อสูง น้ำดื่มขวดเป็นสินค้าจำเป็นในชีวิตประจำวันที่ขาดแคลนไม้ได้ เป็นสินค้าที่สามารถสร้างกำไรและศักยภาพสูง ในขณะเดียวกัน น้ำดื่มขวดตลาดจีนมีแนวโน้มพัฒนาไปสู่ระดับพรีเมี่ยมที่เน้นเรื่องคุณภาพ มีประโยชน์ต่อสุขภาพ มีความปลอดภัย Packaging เชิงสร้างสรรค์ ซึ่งอาจเป็นแนวความคิดสำหรับผู้ประกอบการไทยในการพัฒนาสินค้า ได้แนวคิดการในการเพิ่มมูลค่าสินค้า การใช้นวัตกรรมสร้างสรรค์ให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาดจีน และให้ความสำคัญเรื่องคุณภาพ คุณประโยชน์สินค้า ตลอดจนการสร้างแบรนด์ที่มีเรื่องเล่า การทำบรรจุภัณฑ์เชิงสร้างสรรค์ รวมถึงแนวทางการประชาสัมพันธ์ผ่านสื่อออนไลน์ยอดนิยมของจีน เพื่อขยายการส่งออกสินค้าและขยายส่วนแบ่งตลาดจีนสำหรับสินค้าและบริการไทยให้เพิ่มมากขึ้น
****************
จัดทำโดย สคต. ณ เมืองหนานหนิง
วันที่ 14 มีนาคม 2567
แหล่งที่มา
- https://mp.weixin.qq.com/s/0HbZnudmg-gW1D7qQsULHw
- https://mp.weixin.qq.com/s/rK8BEJfZqcNQ-a1EtcCaqQ
- https://mp.weixin.qq.com/s/MS87KVhnVHzTeoP6qKxFzw