เนื้อหาข่าวและบทวิเคราะห์: เมื่อวันที่ 18 ธันวาคมที่ผ่านมาคณะกรรมาธิการเศรษฐกิจแห่งภูมิภาคลาตินอเมริกาและแคริบเบียน หรือ United Nations Economic Commission for Latin America and the Caribbean (ECLAC) ซึ่งเป็นหน่วยงานคณะกรรมาธิการประจำภูมิภาคขององค์การสหประชาชาติที่ทำหน้าที่รวบรวมข้อมูลทางเศรษฐกิจและสังคมของประเทศในเขตภูมิภาคดังกล่าว ได้เผยแพร่รายงานภาพรวมเบื้องต้นของสภาวะเศรษฐกิจในลาตินอเมริกาและแคริบเบียนประจำปี 2024 (Preliminary Overview of the Economies of Latin America and the Caribbean 2024) ซึ่งมีสาระสำคัญครอบคลุมดัชนีชี้วัดทางเศรษฐกิจ ทิศทาง แนวโน้ม ตลอดจนการคาดการณ์อัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ และ GDP ในปี 2568 ที่กำลังจะมาถึง
โดย สคต.ไมอามี ได้หยิบยกประเด็นที่สำคัญมาอภิปราย ดังนี้
สภาวะกับดักศักยภาพการเติบโตต่ำ
ในรายงานฉบับดังกล่าวได้อธิบายสภาพและการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจว่าประเทศต่าง ๆ ในภูมิภาคกำลังเผชิญกับสภาวะกับดักศักยภาพการเติบโตต่ำ (Trap of Low Capacity for Growth) เนื่องจากหากย้อนไปดูสถิติอัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจที่ผ่านมา 10 ปีให้หลังตั้งแต่ปีค.ศ. 2015 ถึงปัจจุบัน อัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจโดยเฉลี่ยนั้นอยู่ที่ประมาณ 1% ต่อปีมาโดยตลอด อัตรารายได้ต่อหัว หรือ GDP per capita ก็ขยับตัวค่อนข้างน้อย อย่างไรก็ตามในภาพรวมของทั้งภูมิภาคนั้นในปีหน้าคาดการณ์ว่าอัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจจะสูงขึ้นจากเดิมเล็กน้อย (ประมาณ 2.4%) แต่ก็ถือว่ายังคงเติบโตในอัตราต่ำกว่าที่ควร
ปัจจัยที่ส่งผลให้ ECLAC ได้อธิบายถึงสภาวะกับดักศักยภาพการเติบโตต่ำของภูมิภาคนี้ อาจมาจากหลายปัจจัยทางเศรษฐกิจระดับมหภาคของแต่ละประเทศภายในภูมิภาครวมกัน ได้แก่ 1) รัฐบาลของประเทศต่าง ๆ พากันออกตราสารหนี้เป็นจำนวนมากขึ้น 2) ค่าเฉลี่ยของงบประมาณนั้นอยู่ในสภาวะขาดดุลประมาณ 1.2% ของ GDP 3) ศักยภาพการส่งออกยังต่ำกว่าการนำเข้า แม้ว่าแนวโน้มของภาคการผลิตและส่งออกจะกำลังฟื้นตัวกลับมาดีขึ้น แต่ว่าในภาคบริการยังคงขาดดุลอยู่มาก 4) กิจกรรมทางเศรษฐกิจค่อนข้างต่ำกว่าที่ควรจะเป็น 5) การจ้างงานและการสร้างงานเติบโตในอัตราค่อนข้างต่ำกว่าที่ควรจะเป็น 6) แม้ว่าค่าเฉลี่ยของปริมาณหนี้สาธารณะจะลดลงในระดับหนึ่ง (ลดลงมาประมาณ 4% จาก GDP ในปีค.ศ. 2023) แต่พื้นที่ทางการคลังยังคงมีจำกัด และ 6) อัตราเงินเฟ้อในภาพรวมลดลงในระดับหนึ่งแต่ยังคงสูงกว่าช่วงก่อนโควิด เป็นต้น
ทิศทางและแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงในปี 2568
สำหรับในปีหน้าการบริโภคของภาคเอกชน (Private Consumption) ในประเทศมีแนวโน้มที่จะเป็นปัจจัยหลักในการกระตุ้นการเติบโตในภูมิภาค การจ้างงานคาดว่าจะยังคงเพิ่มขึ้นเล็กน้อยแต่การมีส่วนร่วมในกำลังแรงงาน (Labour Force Participation) ยังคงไม่เทียบเท่าก่อนหน้าช่วงโควิด, ค่าจ้างที่แท้จริง (Real Wage) ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงกำลังการซื้ออาจปรับตัวสูงขึ้นเล็กน้อย สำหรับภาคการลงทุนนั้นคาดว่าจะไม่เติบโตเท่าที่ควรด้วยรายจ่ายของภาครัฐ (Public Spending) ยังค่อนข้างหดตัว ทำให้คาดว่าการก่อตัวของทุนคงที่โดยรวมจะยังคงหดตัว ซึ่งอาจส่งผลกับการรักษาการเติบโตทางเศรษฐกิจในระยะกลางและระยะยาวของภูมิภาค สำหรับในภาคการค้า คาดว่าการส่งออกและนำเข้าสินค้าและบริการจะฟื้นตัวในอัตราที่ใกล้เคียงกับปีนี้ สอดคล้องกับการคาดการณ์ว่าการค้าโลกจะดีขึ้นและมีการนำเข้าเพิ่มขึ้นเป็นผลจากสภาวะการเงินที่ผ่อนคลายมากขึ้น ในขณะที่อัตราเงินเฟ้อจะยังคงลดลงในอัตราที่ช้ากว่าในปีนี้
เมื่อพิจารณาจากแผนภาพข้างต้นจะพบว่าอัตราการเติบโตของ GDP ในภูมิภาคแคริบเบียนนั้นมีความหลากหลาย กล่าวคือ มีหลายประเทศที่อัตราการเติบโตค่อนข้างเสถียรไม่ผันผวนมาก ในขณะที่เช่นเดียวกันก็มีบางประเทศที่การเติบโตอยู่ในอัตราติดลบมากอย่างมีนัยยะสำคัญ ได้แก่ คิวบา และเฮติ ซึ่งทั้งสองประเทศกำลังเผชิญกับเงื่อนไขและความท้าทายทางเศรษฐกิจและสังคม หรือปัจจัยทางการเมืองในระดับที่เข้มข้น ตลอดจนประสบภัยพิบัติทางธรรมชาติมาก่อนหน้านี้ หรืออาจกล่าวได้ว่าเป็นประเทศที่มีสภาวะพิเศษ
โดยผลการคาดการณ์ของ ECLAC บ่งชี้ว่าประเทศแอนติกาและบาร์บูดาจะมีอัตราการเติบโต GDP มากที่สุดอยู่ที่ 5.8% และประเทศที่มีอัตราการเติบโตน้อยที่สุดคือเฮติ อยู่ที่ – 0.5% ในขณะที่ประเทศคู่ค้าที่สำคัญของไทย ได้แก่ สาธารณรัฐโดมินิกัน ตรินิแดดและโตเบโก และจาเมกา คาดการณ์ว่าจะมีอัตราการเติบโตอยู่ที่ 4.6% , 2.5 % และ 2.2 % ตามลำดับ โดยจาเมกาจะเป็นประเทศที่มีอัตราการเติบโตของ GDP เทียบระหว่างปีค.ศ. 2023/2024 และ ปีค.ศ. 2024/2025 เพิ่มขึ้นมากที่สุดอยู่ที่ 0.8%
ทั้งนี้ ในภาพรวมของภูมิภาคแคริบเบียนทั้งหมด (นับรวมเฉพาะ 13 ประเทศที่ปรากฎในแผนภาพ) คาดการณ์ว่าจะมีค่าเฉลี่ยการเติบโตของ GDP อยู่ที่ประมาณ 2.9% ในปี 2568
ที่มา: รายงานคณะกรรมาธิการเศรษฐกิจแห่งภูมิภาคลาตินอเมริกาและแคริบเบียน เรื่อง: “Preliminary Overview of the Economics of Latin America and the Caribbean 2024” โดย: United Nations Economic Commission for Latin America and the Caribbean (ECLAC) สคต. ไมอามี /วันที่ 19 ธันวาคม 2567