อิหร่านปฏิวัติยุทธศาสตร์การผลิตข้าวโดยใช้เทคโนโลยีสายพันธุ์ข้าวลูกผสม

Mr.Shohrab SOHRABI ผู้จัดการโครงการข้าวของกระทรวงเกษตรและจิฮาดอิหร่าน เปิดเผยกับสำนักข่าวท้องถิ่น Tejarat News ว่า กระทรวงเกษตรอิหร่านฯ มีนโยบายที่จะถ่ายทอดการปลูกพันธ์ข้าวลูกผสมให้กับเกษตรกร เพื่อเพิ่มปริมาณผลผลิต ซึ่งจากการศึกษาพบว่า หากเกษตรกรอิหร่านนำสายพันธ์ข้าวลูกผสมมาปลูกจะสามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้อย่างน้อย 10 ตันต่อเฮกตาร์ โดยพันธ์ข้าวลูกผสมที่อิหร่านนำมาใช้นี้ได้รับการถ่ายทอดเทคโนโลยีมาจากประเทศจีน ซึ่งทางอิหร่านได้ทำเป็นโครงการระดับชาติในปี 2568 และเริ่มลงมือวิจัยและวิเคราะห์ในสถาบันวิจัยข้าวแห่งประเทศอิหร่านต่อมา

ข้าวลูกผสม (Hybrid Rice) ในประเทศอิหร่าน คือข้าวที่เกิดจากการผสมข้ามพันธุ์ระหว่างพ่อพันธ์แท้และแม่พันธุ์แท้ทั้งสอง ข้าวลูกผสมเชิงการค้า (รุ่นแรก) เกษตรกรสามารถใช้ปลูกได้เพียงครั้งเดียวเท่านั้น ซึ่งครั้งต่อไปเกษตรกรจะต้องได้รับเมล็ดพันธุ์ข้าวลูกผสมจากศูนย์ผลิตและจำหน่ายข้าวพันธุ์ที่เชื่อถือได้เท่านั้น และเกษตรกรไม่สามารถนำผลผลิตที่ได้จากการปลูกข้าวลูกผสมมาใช้เป็นแม่พันธ์ในครั้งต่อไป ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา อิหร่านใช้วิธีการปลูกถ่ายพันธ์แบบ 3 สายพันธ์ ได้แก่ สายพันธ์เพศผู้ที่เป็นหมัน (A-line) สายพันธ์รักษาความเป็นหมันเพศผู้ (B-line) และสายพันธุ์แก้ความเป็นหมัน (R-line) ผลลัพธ์ของวิธีการนี้คือข้าวลูกผสมที่ชื่อ Bahar ซึ่งเป็นผลจากการผสมข้ามพันธุ์แก้ความเป็นหมัน (IR42686R) และสายพันธุ์เพศผู้ที่เป็นหมัน (IR58025A) ซึ่งจะช่วยเพิ่มผลผลิตข้าวจากการเพาะปลูกของเกษตรกรได้อย่างมาก

ในอิหร่านมีการปลูกข้าว 2 ประเภท คือ 1) พันธุ์ข้าวพื้นเมือง ซึ่งเป็นข้าวหอมที่ให้ผลผลิตน้อยแต่คุณภาพดีและเป็นที่นิยมของชาวอิหร่าน อาทิเช่น ข้าวพันธ์ Sadri Hashemi, Tarom, Dem Siah เป็นต้น 2) พันธุ์ข้าวที่ให้ผลผลิตสูงซึ่งเป็นพันธ์ที่มีการวิจัยที่สถาบันวิจัยข้าวแห่งประเทศอิหร่าน อาทิเช่น ข้าวพันธ์ Fajr, Shiroodi, Neda, Nemat เป็นต้น การเพาะปลูกพันธุ์พืชเหล่านี้ จะทำให้ตอบสนองความต้องการของประเทศได้รวดเร็วยิ่งขึ้น และทำให้อิหร่านสามารถผลิตข้าวได้เองได้และพึ่งพาการนำเข้าให้น้อยลง

ทั้งนี้สัดส่วนการปลูกข้าวที่ให้ผลผลิตสูงคิดเป็นร้อยละ 20-25 ที่เหลือเป็นการปลูกข้าวหอมพันธ์พื้นเมือง อย่างไรก็ตาม Mr. Shohrab SORABI เชื่อว่าพันธุ์ข้าวที่ให้ผลผลิตสูงมีราคาที่เหมาะสมและมีคุณภาพดีกว่า หากเทียบกับข้าวนำเข้าของอินเดียและปากีสถาน ซึ่งผู้บริโภคชาวอิหร่านจำเป็นต้องเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมการบริโภคข้าวด้วย อย่างไรก็ดี ในพื้นที่ที่ประชากรมีรายได้น้อย ชาวอิหร่านยังคงที่จะเลือกบริโภคข้าวนำเข้า

ปีปัจจุบันอิหร่านเก็บเกี่ยวผลผลิตข้าวได้ปริมาณ 2.7 ล้านตัน ปริมาณความต้องการบริโภคข้าวภายในประเทศ ปริมาณ 3.5 ล้านตัน ดังนั้น อิหร่านมีความต้องการนำเข้าข้าวในปีนี้ (2568) ปริมาณ 500,000 ตัน