กฎหมายห้ามใช้สัตว์ในการทดลองสินค้าเครื่องสำอางมีผลบังคับใช้แล้วในชิลี

กฎหมาย หมายเลข 21.646 ที่ห้ามใช้สัตว์ในการทดลองสินค้าเครื่องสำอางของชิลีมีผลใช้บังคับแล้ว เมื่อวันที่ 27 มกราคม 2568 ให้มีการยกเลิกการใช้สัตว์ในการทดลองทางวิทยาศาสตร์ในอุตสาหกรรมเครื่องสำอาง รวมถึง การไม่อนุญาตให้ขาย/จำหน่าย การนำเข้าสินค้าเครื่องสำอางที่มีการใช้สัตว์ในการทดลอง ทั้งนี้ กฎหมายดังกล่าวได้ผ่านความเห็นชอบจากวุฒิสภา เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม 2566 และได้มีการประกาศต่อสาธารณะภายใต้กฎหมาย เมื่อวันที่ 26 มกราคม 2567 ทั้งนี้ ร่างกฎหมายในช่วงเวลาดังกล่าวได้รับการสนับสนุนจากภาคประชาสังคมในนาม “Te Protejo” และ “Humane Society International” ของชิลี

โดยผู้ที่สนับสนุนการบังคับใช้กฎหมายดังกล่าว เห็นว่าการผลิตเครื่องสำอางที่ปลอดภัยและได้มาตรฐานสามารถใช้ทางเลือกอื่นแทนการทดสอบสินค้ากับสัตว์ ซึ่งการทดสอบดังกล่าวจะต้องเป็นไปตามหลักการของหน่วยงานสาธารณสุขของชิลี หรือองค์กรเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา (OECD) นอกจากนี้ กฎหมายฯ ได้มีการกำหนดแนวทางการใช้ศัพท์ “cruelty-free” (ปราศจากความโหดร้าย) หรือ “not tested on animals” (ไม่ทดสอบกับสัตว์)

การบังคับใช้กฎหมายดังกล่าวได้เปลี่ยนแปลงโฉมหน้าของอุตสาหกรรมเครื่องสำอางในชิลี เนื่องจากการบังคับใช้ครอบคลุมสินค้าทุกชนิดที่อยู่ในกลุ่มเครื่องสำอาง เช่น ผลิตภัณฑ์แต่งหน้า ผลิตภัณฑ์ถนอมผิว น้ำหอม อย่างไรก็ดี สินค้าเครื่องสำอางที่มีการวางจำหน่ายในตลาดก่อนการประกาศบังคับใช้กฎหมายจะไม่ได้รับผลกระทบจากกฎหมายดังกล่าว ตามกฎหมาย หมายเลข 21.646 อนุญาตให้มีข้อยกเว้นในการห้ามการทดสอบผลิตภัณฑ์กับสัตว์ภายใต้เงื่อนไขเฉพาะ ดังนี้

เมื่อไม่มีวิธีหรือกระบวนการทดสอบทางเลือกแทนการใช้สัตว์ โดยจะต้องได้รับการยอมรับจากหน่วยงานสาธารณสุขของชิลี (the Chile´s Public Health Institute: ISP) หรือองค์กรเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา (OECD)
เมื่อส่วนผสมอยู่ภายใต้ข้อจำกัดด้านความเข้มข้นสำหรับการใช้เครื่องสำอาง และอยู่ในข้อมูลส่วนผสมของหน่วยงานสาธารณสุขชิลี
เมื่อส่วนผสมของเครื่องสำอางนั้นมีการใช้อย่างกว้างขวางและไม่สามารถส่วนผสมอื่นที่มีคุณสมบัติเดียวกันทดแทนได้

กฎหมายนี้ รู้จักกันในนามของ “กฎหมายคุ้มครองสัตว์” เป็นกฎหมายหลักในการคุ้มครองสัตว์ และยอมรับสัตว์เป็นสิ่งมีชีวิตที่เป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติ โดยสัตว์จะต้องได้รับความเคารพและการปฏิบัติที่เท่าเทียม ปราศจากการทารุณโดยไม่จำเป็น กฎหมายนี้ได้รับการแก้ไขตามประมวลกฎหมายอาญา มีการเพิ่มบทลงโทษต่อการทารุณสัตว์ กระทรวงเกษตรและบริการปศุสัตว์ของชิลี (Chile´s Agriculture and Livestock Service: SAG) เป็นหน่วยงานหลักในการบังคับใช้กฎหมายคุ้มครองสัตว์ดังกล่าว โดยเน้นสัตว์สำหรับเกษตรกรรม ทั้งนี้ กฎหมายมีสาระครอบคลุมการดำเนินการต่าง ๆ เช่น การทดสอบสัตว์ การทดลองและการวิจัย การเลี้ยง การขนส่ง การฆ่าสัตว์เกษตร การส่งเสริมการศึกษาเกี่ยวกับการเคารพและการคุ้มครองสัตว์ในสถานศึกษา ห้องปฏิบัติการ สวนสัตว์ คณะละครสัตว์ และสถานประกอบการอื่นๆ ที่เลี้ยงสัตว์เพื่อการจัดแสดงและความบันเทิงที่ได้รับอนุญาต นอกจากนี้ มาตราที่ 3 ของกฎหมายดังกล่าว กำหนดว่า “บุคคลใดก็ตามที่เลี้ยงสัตว์ในความสามารถใดก็ตาม จะต้องดูแลสัตว์และให้อาหารและที่พักที่เพียงพอที่อย่างน้อยต้องสอดคล้องกับความต้องการขั้นต่ำของแต่ละสายพันธุ์และข้อมูลที่ได้รับจากวิทยาศาสตร์” รวมถึงการไม่จำกัดเสรีภาพในการรเคลื่อนย้ายสัตว์ป่าโดยไม่จำเป็น มาตราที่ 12 กำหนดอำนาจแก่ผู้พิพากษาในการยึดสัตว์ที่เป็นเหยื่อจากการทารุณ และมาตราที่ 8 กำหนดองค์ประกอบและหน้าที่ของคณะกรรมการชีวจริยธรรมสัตว์ เพื่อสร้างแนวทางสำหรับการใช้สัตว์อย่างมีจริยธรรมในการวิจัยทางวิทยาศาสตร์

บทวิเคราะห์ / ข้อคิดเห็นจาก สคต. ณ กรุงซันติอาโก

ที่ผ่านมา การหาผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางจากพืชและไม่ใช้สัตว์ในการทดลองในท้องตลาดเป็นเรื่องยาก อย่างไรก็ดี การเพิ่มจำนวนของผู้บริโภคที่ไม่ต้องการให้มีการทารุณสัตว์หรือใช้สัตว์ในการทดลองเป็นปัจจัยสำคัญหนึ่งที่สนับสนุนการจัดทำกฎหมายที่ให้มีการใช้ทางเลือกอื่นในการทดสอบเครื่องสำอางแทนการใช้สัตว์ทดลอง ปัจจุบัน 44 ประเทศทั่วโลกได้กำหนดห้ามการใช้สัตว์ทดลองในอุตสาหกรรมเครื่องสำอาง โดยประเทศในกลุ่มภูมิภาคลาตินอเมริกา ได้แก่ บราซิล โคลอมเบีย เอกวาดอร์ กัวเตมาลา เม็กซิโก และชิลี

ทั้งนี้ ในภูมิภาคลาตินอเมริกา ผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีการใช้สัตว์ในการทดลองมีการขยายตัวอย่างต่อเนื่องในช่วง 6 ปีที่ผ่านมา เนื่องจากการบังคับใช้กฎหมายคุ้มครองสัตว์ของหลายประเทศ ที่ครอบคลุมการห้ามการผลิตและส่งออกเครื่องสำอางที่ทดสอบกับสัตว์ องค์กรระหว่างประเทศหลายแห่ง เช่น PETA (People for the Ethical Treatment of Animals), CCF (Choose Cruelty Free), CCIC (Coalition for Consumer Information on Cosmetics – Leaping Bunny และ Te Protejo ดำเนินการหลักในการให้ความคุ้มครองสัตว์ โดย Te Protejo เป็นองค์กรแรกในภูมิภาคลาตินอเมริกาที่สมามารถรับรองบริษัทที่ไม่มีการทดสอบผลิตภัณฑ์กับสัตว์ และมีการให้ตราสัญลักษณ์รับรองสินค้าเครื่องสำอางนั้น ๆ ว่าไม่มีการใช้สัตว์ในการทดลองผลิตภัณฑ์ทุกขั้นตอน โดยสัญลักษณ์จะเป็นรูปกระต่ายที่มีลักษณะต่าง ๆ กัน เช่น Leaping Bunny Certified, Cruelty Free PETA Bunny และ Choose Cruelty Free Bunny ปัจจุบัน มีบริษัทจำนวนกว่า 180 แห่ง ผ่านกระบวนการรับรองแล้ว ตั้งแต่ปี 2560 นอกจากนี้ Te Protejo ยังเป็นองค์กรที่อยู่เบื้องหลังการจัดทำแคมเปญ “BeCrueltyFree” ในภูมิภาคลาตินอเมริกา และการสนับสนุนการออกกฎหมายห้ามการทดสอบกับสัตว์ในอุตสาหกรรมเครื่องสำอางท้องถิ่น[1]

อุตสาหกรรมเครื่องสำอางของชิลีมีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว เพื่อตอบสนองต่อพฤติกรรมของผู้บริโภค แม้ว่าค่าครองชีพที่เพิ่มสูงขึ้นอย่างมาก ทำให้ผู้บริโภคชิลีเพิ่มความระมัดระวังต่อการใช้จ่ายมากขึ้น แต่ตลาดเครื่องสำอางของชิลียังคงมีแนวโน้มการเติบโตที่ดี เนื่องจากความต้องการที่เพิ่มขึ้น การศึกษาข้อมูลสินค้าของผู้บริโภค รูปแบบการใช้ชีวิตประจำวันที่เปลี่ยนแปลงไป และอิทธิพลของสื่อสังคมออนไลน์ จากแนวโน้มการขยายตัวที่ดีอย่างต่อเนื่องของตลาดเครื่องสำอางในชิลี ทำให้ตลาดมีการแข่งขันในระดับสูง มีแบรนด์หลากหลายทั้งในและต่างประเทศต้องการเพิ่มส่วนแบ่งทางการตลาด โดยผู้บริโภคส่วนใหญ่นิยมซื้อหาสินค้าผ่านร้านค้าปลีก เนื่องจากผู้บริโภคสามารถทดลองสินค้านั้น ๆ

จากการสำรวจข้อมูลของ Inside Research ชาวชิลีจำนวน 4 ใน 5 คน เห็นด้วยกับการบังคับใช้กฎหมายคุ้มครองสัตว์ และจากการเปรียบเทียบข้อมูลปัจจุบันกับปี 2562 พบว่าอัตราส่วนของชาวชิลีที่ไม่เห็นด้วยต่อการใช้สัตว์ในการทดสอบเครื่องสำอางเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 73 เป็นร้อยละ 78 นอกจากนี้ การใช้จ่ายในแต่ละเดือนของผู้บริโภคชาวชิลีต่อผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางที่ปราศจากการใช้สัตว์ทดลองมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในอัตราเฉลี่ยร้อยละ 54 ตั้งแต่ปี 2562 หรือคิดเป็นมูลค่าการใช้จ่ายประมาณ 52.6 เหรียญสหรัฐต่อคนต่อปี ทั้งนี้ ราคาสินค้ายังคงเป็นปัจจัยสำคัญลำดับต้นต่อการตัดสินใจซื้อสินค้า รองลงไปคือความนิยมและอิทธิพลต่าง ๆ บนสื่อสังคมออนไลน์ โดยแบรนด์ที่ได้รับการยอมรับว่าไม่มีการใช้สัตว์ในการทดสอบ เช่น Dove www.dove.com (ถิ่นกำเนิดในสหราชอาณาจักร) Ballerina www.ballerina.cl (ถิ่นกำเนิดในชิลี) และ Natura www.naturaeco.com (ถิ่นกำเนิดในบราซิล)

จากผลการสำรวจพบว่า ร้อยละ 91 ของผู้ตอบแบบสอบถามเชื่อว่าสัตว์ที่ใช้ในการทดลองมีความรู้สึกและอารมณ์ ซึ่งสอดคล้องกับหลักฐานการทดลองทางวิทยาศาสตร์ของมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ เมื่อปี 2555 ทั้งนี้ ตลาดเครื่องสำอางอยู่ในช่วงการเปลี่ยนแปลงเพื่อตอบสนองต่อความต้องการของผู้บริโภค ซึ่งผู้บริโภคส่วนใหญ่หรือร้อยละ 68 ต้องการผลิตภัณฑ์ที่ปราศจากการใช้สัตว์ในการทดลอง[1] นอกจากนี้ ผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางที่ปราศจากส่วนผสมที่ได้จากสัตว์ (Vegan Cosmetics) เริ่มได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นจากผู้บริโภค ซึ่งในภูมิภาคลาตินอเมริกามีหน่วยงานที่ไม่แสวงหาผลกำไร ในนาม Veg Foundation ที่ก่อตั้งขึ้นในประเทศชิลี เมื่อปี 2555 เพื่อสนับสนุนและส่งเสริมการคุ้มครองสัตว์ด้วยจริยธรรม และความมั่นคงทางอาหาร โดยหน่วยงานดังกล่าวมีการให้การรับรองผลิตภัณฑ์ที่ปราศจากส่วนผสมของสัตว์ในเครื่องสำอางและปราศจากการใช้สัตว์ในการทดลอง ซึ่งผลิตภัณฑ์นั้นจะได้รับเครื่องหมาย V-Label และปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์จำนวน 549 รายการได้รับการรับรองแล้ว ใน 4 ประเทศ ได้แก่ ชิลี โคลอมเบีย เอกวาดอร์ และเม็กซิโก อย่างไรก็ดี แม้ว่ากว่าร้อยละ 10 ของบริษัทที่ได้รับเครื่องหมาย V-Label จะอยู่ในกลุ่มสินค้าเครื่องสำอาง แต่วัตถุประสงค์หลักของการให้การรับรอง คือ การส่งเสริมอุตสาหกรรมและสินค้าอื่น ๆ ให้มีการผลิตอย่างมีจริยธรรม และใช้ทางเลือกในการผลิตเพื่อความยั่งยืน[2]

สำหรับโอกาสในการขยายตลาดเครื่องสำอางในชิลี ผู้ประกอบการไทยจะต้องคำนึงถึงกฎหมายห้ามใช้สัตว์ในการทดลองสินค้าเครื่องสำอาง โดยผลิตภัณฑ์ที่การขยายตัวของความต้องการอย่างต่อเนื่อง ได้แก่ ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวหน้า เพื่อป้องกันริ้วรอย เสริมสร้างความแข็งแรงของผิว สร้างความอ่อนเยาว์ ซึ่งเน้นส่วนผสมหลักจากธรรมชาติ ผู้บริโภคชาวชิลี โดยเฉพาะกลุ่มผู้บริโภครุ่นใหม่ให้ความสำคัญและนิยมเลือกผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางที่มีส่วนประกอบจากธรรมชาติและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ทั้งนี้ รูปแบบการใช้ชีวิตประจำวันที่มีความเร่งด่วน ทำให้ผู้บริโภคต้องการผลิตภัณฑ์ที่สามารถดูแลหรือป้องกันปัญหาผิวได้หลากหลายในผลิตภัณฑ์เดียว นอกจากนี้ สื่อสังคมออนไลน์มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้าของผู้บริโภค และคาดว่าการจำหน่ายผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางทางออนไลน์จะมีการขยายตัวและมีสัดส่วนร้อยละ 12.6 ของยอดการจำหน่ายทั้งหมด

ข้อมูลจาก Statista คาดการณ์ว่าตลาดผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางของชิลีจะมีมูลค่าประมาณ 3.75 พันล้านเหรียญสหรัฐภายในปี 2568 และจะมีมูลค่าประมาณ 6.43 พันล้านเหรียญสหรัฐภายในปี 2573 ด้วยอัตราการขยายตัวเฉลี่ยที่ร้อยละ 5.46 ระหว่างปี 2568 – 2573

______________________________

สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงซันติอาโก

มีนาคม 2568

[1] A non-profit organization that promotes the use of cruelty free cosmetics, along with a plant-based lifestyle and other initiatives respectful towards environment and animals – https://ongteprotejo.org/articulos/el-88-de-los-chilenos-esta-de-acuerdo-con-la-promulgacion-de-la-ley-que-prohibe-la-experimentacion-cosmetica-en-animales/

[2] A local online pet magazine – https://www.mestizos.cl/vida-cruelty-free/2024/08/09/cosmetica-vegana-en-auge-45-paises-ya-les-han-dicho-adios-a-las-pruebas-en-animales.html

[1] An online website about environmental news- https://noticiasambientales.com/animales/estos-45-paises-ya-no-testean-cosmeticos-en-animales-que-pasa-en-la-argentina/